Zapalenie spojówek - jeden z najczęstszych rodzajów zapalenia oka
Zapalenie spojówek to często występująca infekcja oka. Sama spojówka to błona śluzowa, która pokrywa wewnętrzną część powieki oraz zewnętrzną część oka. Stan zapalny, który doprowadza do łzawienia i uczucia swędzenia, może dotknąć spojówki z wielu różnych przyczyn, dlatego na wstępie warto dobrze zdiagnozować powód choroby - a dopiero potem przystąpić do leczenia!
Objawy zapalenia spojówki
Zapalenie oka wyróżnia wiele objawów - nieczęsto są one jednak zależne od przyczyny. Można założyć, że występujące w każdym przypadku infekcji oka objawy są jak najbardziej symptomatyczne dla każdego typu zapalenia: nie ważne, czy mówimy o wirusowym zapaleniu oka, czy grzybicy oka.
Wspólne objawy wielu różnorodnych rodzajów zapaleń oka to między innymi:
- zaczerwienienie oka (w szczególności przekrwienie rogówki lub spojówki)
- swędzenie, pieczenie lub ból oka
- zbieranie się dodatkowej wydzieliny ropnej, łzawienie oka - w przypadku ostro-ropnego zapalenia spojówek, zauważa się obecność wydzieliny śluzowo-ropnej
Przyczyny zapalenia spojówek
Spojówkę łatwo jest podrażnić, wywołując irytującą infekcję. Wśród przyczyn zapalenia spojówki znajdują się:
- bakterie i grzyby (naniesione do oka w wyniku pocierania oczu brudnymi dłońmi)
- czynniki alergiczne (takie jak kurz, pyłki roślinne, sierść itp.)
- chemikalia, opary chemiczne, dym papierosowy
Na podstawie przyczyn zapalenia wyróżnia się zróżnicowane typy zapalenia spojówki, które charakteryzują się podobnymi objawami, ale często zupełnie innymi sposobami leczenia.
Rodzaje zapalenia spojówek
Przyczyny, które wywołują zapalenie spojówki, są również standardowymi wyznacznikami typu choroby.
W ciągu swojego życia człowiek może wielokrotnie zachorować na zapalenie spojówki w różnorodnych jego odmianach. Wyróżnia się między innymi:
- niezakaźne zapalenia proste - wynikające z innych chorób, takich jak na przykład zespół suchego oka, przewianie oka. Mogą mieć charakter nawracający lub ostry, co uzależnione jest od przyczyny powstania choroby. Jak sama nazwa wskazuje - tym rodzajem zapalenia spojówki nie można się zarazić.
- wirusowe zapalenie spojówek - jeden z typów wirusowego zapalenia oka. Wirusowe zapalenie spojówek wywoływane jest przez adenowirusy, wirusa opryszczki czy inny wirusy, które dostają się do oka przeniesione z dłoni, lub w wyniku zakażenia przeniesionego od innej chorującej na infekcję osoby.
- alergiczne zapalenie spojówek - wywoływane przez alergeny, takie jak pyłki, sierść zwierząt, kurz.
- grzybicze zapalenie spojówek - grzybicze zapalenia oka najczęściej występuje u chorych jako efekt przebytego leczenia, antybiotykoterapii lub stosowania sterydów.
- bakteryjne zapalenie spojówek - pojawia się w wyniku naniesienia do oka bakterii, spowodowane jest brakiem odpowiedniej higieny, szczególnie dłoni. Często występującym rodzajem bakteryjnego zapalenia oka - nie dotyczącym samej spojówki - jest gronkowiec oka.
Infekcja oka, zapalenie spojówek - czy jest zaraźliwe?
Nie każdym rodzajem zapalenia oka można się zarazić. W przypadku infekcji dotykających oko - wszystko zależy w zasadzie od przyczyny, która wywołała zapalenie. W przypadku infekcji grzybiczych, wirusowych i bakteryjnych - zarażenie się od osoby cierpiącej na zapalenie jest jak najbardziej możliwe.
Jak w takim razie uniknąć złapania kłopotliwej infekcji oka? Przede wszystkim - dbając o higienę osobistą. W tym przypadku warto pamiętać o absolutnych podstawach; by nie wymieniać się soczewkami kontaktowymi, czy kosmetykami, które mogą mieć styczność z okiem albo jego okolicami, jak np. szczoteczki do rzęs.
Oprócz tego, po kontakcie z chorym (również korzystając z przedmiotów, które chory mógł mieć niedawno przy sobie) należy umyć ręce, by nie dopuścić do przedostania się bakterii czy wirusów narządu wzroku poprzez zatarcie oka.
Najlepszą metodą zapobiegawczą będzie oczywiście ogólne ograniczenie kontaktu z chorym.
Ile trwa zapalenie spojówek?
Co do zasady, zapalenie spojówek w swojej ostrej formie trwać może zaledwie dwa lub trzy dni, jeśli wywołał je alergen. Inaczej sprawa wygląda w przypadku infekcji wirusowych, bakteryjnych czy grzybiczych, które - nieleczone - mogą rozciągać się w czasie.
Trzeba pamiętać o tym, że nieleczone infekcje oka powodować mogą poważne konsekwencje.
Chociaż zapalenie oka samo w sobie nieczęsto uznać można za chorobę ciężką, jej bagatelizowanie może doprowadzić nawet do utraty wzroku.
Diagnostyka i leczenie zapalenia spojówek
By skutecznie leczyć jakąkolwiek infekcję oka, lekarz musi dokonać najpierw trafnej diagnozy. Pomagają mu w tym badania - podejrzewając ryzyko zapalenia spojówek, stosuje się kilka metod badawczych, które pozwalają odkryć przyczynę choroby. Należą do nich między innymi badanie lampą szczelinową, wziernikowanie dna oka lub posiew.
Po uzyskaniu informacji na temat rodzaju infekcji przystępuje się do leczenia.
Domowe metody leczenia zapalenia spojówek, po konsultacji z lekarzem, mogą stanowić dobre wsparcie dla metod farmakologicznych. Zaliczyć można do nich między innymi:
- okłady chłodzące, pozwalające zredukować ewentualne obrzęki
- napary ziołowe, z których można sporządzić okłady lub przemywać oko, np. rumianek
- gorące kompresy, wykonywane przy użyciu olejków i naturalnych składników.
Warto pamiętać o tym, że w trakcie trwania choroby trzeba pamiętać o tym, by wypracować nowy model zachowań - należy na przykład zrezygnować z soczewek na rzecz okularów, porzucić wizyty na basenie, zrezygnować z makijażu oka, zdecydować się na używanie jedynie niedrażniących kosmetyków, skupić się na higienie dłoni i na tym, by odruchowo nie przecierać oka brudnymi dłońmi.
Co w takim razie stosować na zapalenie oka? Odpowiednie środki pomoże dobrać lekarz. W zapaleniu oka u dzieci stosuje się roztwory soli fizjologicznej, do przemywania oka. Oprócz tego, w przypadku infekcji bakteryjnych, uwzględnia się często antybiotyk. Stosuje się także leki przeciwhistaminowe i antyalergiczne.
Zapalenie oka u dorosłych leczy się w podobny sposób - w określonych przypadkach stosując antybiotykoterapię. Oprócz tego powszechnym lekiem są także krople na zapalenie oka, jak również maści. Infekcje wywołane chlamydiami, należące do stosunkowo rzadkich, likwiduje się przy użyciu np. sulfacetamidu. Jeśli lekarz rozpozna wirusowe zapalenie oka, do leczenia włącza się preparaty w żelu, np. aplikowany w tej formie gancyklowir.
