depresja-poporodowa-top-banner
6 min. czytania

Depresja poporodowa

Odpowiednia higiena zdrowia psychicznego to niezwykle ważna sprawa - szczególnie w ciąży.

  1. Strona główna
  2. /Twoje zdrowie
  3. /Co leczymy
  4. /Depresja poporodowa

Depresja poporodowa

Coś Cię niepokoi? Zasięgnij porady

Choroby cywilizacyjne, określane czasem pandemią XXI wieku, uważa się za zbiór tych chorób, które powodowane są rozwojem technologicznym człowieka. Prowadzą do przedwczesnych zgonów, niepełnosprawności, pogorszenia się zdrowia psychicznego. Oprócz cukrzycy, otyłości, nowotworów, na pierwszy plan wysuwają się w kwestii chorób cywilizacyjnych przypadłości obejmujące swoim działaniem psychikę, takie jak depresja. Specyficznym rodzajem depresji, wynikającym z wyjątkowych przyczyn, jest depresja poporodowa.

Zadbaj o swoje zdrowie psychiczne. Wykonaj pakiet badań bez skierowania
Kup pakiet

Czym jest depresja?

Mówiąc o depresji poporodowej, należy najpierw zinterpretować samo pojęcie depresji. Co to w zasadzie takiego jest - depresja? Skąd bierze się depresja?

Depresja to choroba, która może dotknąć każdego - osobę starszą, w sile wieku, dziecko.

To przypadłość skutecznie zakłócająca tryb życia, wywołująca w chorym poczucie bezsilności, dojmującego smutku, braku sił, kompletnej bezradności i intensywnej beznadziejności, płaczliwość, wahania nastroju, zaburzenia snu. Według danych WHO, należy spodziewać się, że depresja w najbliższych latach będzie jedną z głównych przyczyn niepełnosprawności społeczeństwa na świecie; obecnie należy do najczęstszych zaburzeń psychicznych. Definicja objawowa depresji to ogólne obniżenie nastroju, utrata zainteresowań, anhedonia (obniżona zdolność odczuwania przyjemności) oraz kilka pomniejszych objawów dodatkowych. Zakłada się, że depresja powstaje spowodowana interakcjami między czynnikami osobowościowymi a obciążeniami i stresującymi wydarzeniami życiowymi.

Rodzaje depresji

Depresja to choroba, która przyjmuje wiele form. Depresja poporodowa jest jedną z nich. Nie stanowi jednak jedynego rodzaju tego trudnego zaburzenia. Oprócz niej wyróżnia się także:

  • depresję urojeniową - charakterystyczne objawy depresji występują w tym przypadku w korelacji ze znaczącym obniżeniem własnej wartości, negatywnymi myślami i odczuciami, które osiągają poziom urojeń.
  • depresję młodzieńczą - diagnozowana u nawet 20% młodzieży w wieku od 12 do 17 lat, dotykająca w większości dziewcząt, często miewa charakter przejściowy, jednak nie jest to zasadą.
  • depresja lekooporna - forma depresji, która - jak wskazuje na to sama nazwa - pozostaje odporna na leki, co znacząco utrudnia jej leczenie za pomocą środków farmakologicznych. Ocenia się, że nawet do 30% wszystkich osób cierpiących na depresję można zaliczyć do tej grupy.
  • depresja atypowa - depresja atypowa, stanowiąca do 30% wszystkich zachorowań na depresję, wyróżnia się alternatywnymi objawami. Chorzy, którzy na nią cierpią, wykształcają takie symptomy jak senność, zwiększone łaknienie, wrażliwość na odrzucenie, krytyczną ocenę innych. Dobrze reagują przy tym na leki, co ułatwia terapię.
  • depresja melancholiczna - nazywana także endogenną, wyróżnia się uczuciem wyobcowania, brakiem znajomości siebie, brakiem energii.
  • depresja maskowana - depresja maskowana to rodzaj depresji, w którym - w wyniku wyparcia chorego - wykształcają się nietypowe objawy, takie jak np. dolegliwości bólowe, które maskują faktyczny stan depresji.
  • depresja hipochondryczna - często nazywana nerwicą depresyjno-hipochondryczną - stan, w którym w wyniku hipochondrii, obaw o własne zdrowie, wykształcają się także towarzyszące symptomy charakterystyczne dla depresji.
  • depresja anankastyczna - nazywana także depresją z natręctwami, łącząca stan depresyjny z myślami charakterystycznymi dla nerwicy natręctw - kompulsjami, negatywnymi impulsami popychającymi np. do samookaleczeń.

Okresu ciąży, oprócz depresji poporodowej, dotyczą dwa inne rodzaje depresji. Pierwszy z nich to depresja ciążowa, która należy do dość często występujących problemów, które dotykają kobiety w ciąży. Chociaż najwięcej chorych kobiet na depresję w ciąży zapada w okolicach II trymestru, ciężko jest w tym przypadku mówić o znaczących różnicach w zachorowalności względem trymestru pierwszego i drugiego. Objawia się obniżeniem nastroju, energii i ogólnej kondycji (fizycznej i mentalnej), ale także bezsennością, ewentualnymi problemami z apetytem, a nawet myślami samobójczymi.

Drugim rodzajem depresji związanej z ciążą jest depresja anaklityczna, dotycząca okresu poporodowego, tak zwana depresja niemowląt. Dotyczy ona dzieci odseparowanych od matek z powodu konieczności pobytu w szpitalu, np. ze względu na wcześniactwo. Sytuacja ta wykształca zaburzenia emocjonalne, które mogą cofnąć się z czasem po powrocie dziecka pod opiekę matki.

usg ciąży

Depresja poporodowa - co to takiego?

Poporodowe zaburzenia psychiczne nie należą do przypadków odosobnionych.

Szacuje się, że na depresję w okresie ciążowym i poporodowym może cierpieć nawet co dziesiąta kobieta.

Chociaż określenie depresji poporodowej często zestawia się jako tożsame z baby blues, specjaliści są zdania, iż obydwa zaburzenia należy traktować osobno. Baby blues jest zespołem o zdecydowanie mniej zaostrzonych objawach - w odróżnieniu od depresji, zazwyczaj przechodzi krótko po porodzie.

Można powiedzieć, że drugą stroną spektrum jest psychoza poporodowa, która stanowi zaburzenie jeszcze bardziej niebezpieczne od poporodowej depresji. Wymaga natychmiastowego rozpoznania i leczenia, gdyż pozostawione samo sobie - może prowadzić do samobójstwa lub dzieciobójstwa.

Wartym wspomnienia zaburzeniem poporodowym jest także występująca tuż po urodzeniu hipomania, objawiająca się drażliwością, gonitwą myśli, rozproszeniem uwagi.

Przyczyn powyższych zaburzeń można dopatrywać się w podobnych czynnikach; zmęczeniu po porodzie, stresie, nawale pokarmu, trudnościach związanych z karmieniem piersią, burzą hormonalną szalejącą w organizmie.

Towarzyszące kobiecie uczucie osamotnienia, konieczność poradzenia sobie z nowym obowiązkami, a także problem z akceptacją wyglądu własnego ciała po porodzie - mogą skutkować rozwojem depresji poporodowej.

Dlatego szczególnie ważne jest, by po okresie poporodowym zwracać uwagę na wymienione poniżej objawy. Chociaż część z nich może pokrywać się z baby blues albo hipomanią, trzeba pamiętać o tym, że te zaburzenia najczęściej przemijają samoistnie już po kilku dniach.

Objawy depresji poporodowej to:

  • utrzymujące się uczucie rozdrażnienia, agresja, brak emocjonalnego pohamowania. Emocje te mogą naprzemiennie występować z sennością i apatią.
  • charakterystyczne dla depresji zniesione odczuwanie przyjemności
  • strach przed nowymi obowiązkami - nie tylko o to, czy uda się im sprostać, ale także o to, czy uda się zadbać o zdrowie dziecka
  • niechęć do własnego ciała, wynikająca z niskiej samooceny
  • problemy z łaknieniem i snem

Jeżeli zauważysz u siebie którykolwiek z wymienionych wyżej objawów, zgłoś się do lekarza, gdyż nieleczona depresja może zagrażać zdrowiu. Swoją wizytę możesz zarezerwować już dziś dzięki Jutro Medical. Umów się na bezpłatną konsultację.

Depresja poporodowa - diagnozowanie i leczenie

Od dłuższego czasu zaburzenia zdrowia psychicznego pojawiające się w okresie ciążowym i poporodowym nie są bagatelizowane. Właśnie z uwagi na to zaleca się wykonywanie odpowiednich testów w okresie przed porodem i po porodzie - kontakt ze specjalistą pozwoli zabezpieczyć się przed chorobą, a w razie jej pojawienia się: szybko zaoferować leczenie. Terapia (np. przy użyciu powszechnie stosowanej w przypadku depresji psychoterapii poznawczo-behawioralnej) oraz farmakoterapia wdrożone na czas mogą uniemożliwić rozwój choroby w chorobę afektywną dwubiegunową, która często bywa następstwem depresji poporodowej.

W diagnozowaniu depresji poporodowej pomóc może powszechnie stosowana edynburska skala depresji poporodowej. To bardzo prosty test składający się z 10 twierdzeń. Poprzez zaznaczanie proponowanych odpowiedzi, pozwala on potwierdzić diagnozę ewentualnej depresji. Warto jednak pamiętać o tym, że test powinno wykonywać się razem z lekarzem.

10 stwierdzeń, które umożliwiają zaznaczenie odpowiedzi często, czasami, raczej nie i nigdy:

  1. Zdarzało się, że myślałam o zrobieniu sobie krzywdy.
  2. Czułam się tak nieszczęśliwa, że płakałam.
  3. Czułam się samotna i nieszczęśliwa.
  4. Czułam się tak nieszczęśliwa, że nie mogłam spać w nocy.
  5. Wydarzenia przerastały mnie.
  6. Czułam się przestraszona i wpadałam w panikę bez większych powodów.
  7. Bez istotnej przyczyny odczuwałam lęk i niepokoiłam się.
  8. Obwiniałam się niepotrzebnie, gdy coś mi się nie udawało.
  9. Patrzyłam na przyszłość z nadzieją.
  10. Byłam zdolna do radości i dostrzegania radosnych stron życia.

Co ważne, pamiętać trzeba o tym, że depresja poporodowa, uważnie kontrolowana przez specjalistę, bardzo często przechodzi samodzielnie w ciągu kilku tygodni od urodzenia. W tym czasie kobieta potrzebuje wsparcia ze strony bliskich - wizyta u specjalisty to doskonała okazja, by najbliżsi członkowie rodziny poznali odpowiedź na pytania: jak rozmawiać z osobą z depresją? W jaki sposób zapewnić jej wsparcie?

Opieka rodziny i terapeuty w wielu wypadkach wystarczy, by zwalczyć poporodową depresję. Jeśli jednak będzie istniała konieczność włączenia w leczenie farmakoterapii - istnieją antydepresanty, które stosowane pod kontrolą lekarza nie będą stanowiły zagrożenia dla karmiącej matki, jeśli tylko przyjmowane będą w małych dawkach. Przepisanie podobnych środków należy każdorazowo omówić z lekarzem, podobnie jak ewentualne podawanie leków nowej generacji, dostępnych tylko i wyłącznie w warunkach szpitalnych.

Trzeba pamiętać o tym, że okres narodzin dziecka - a także nadchodzące po nich pierwsze tygodnie - to zawsze okres wzmożonego napięcia, który owocować może zaburzeniami zarówno zdrowia psychicznego, jak i fizycznego. Pomoc rodziny i lekarzy to jednak w większości przypadków wystarczający sposób na to, by powstrzymać depresję i inne problemy zdrowia psychicznego.

Zobacz też:

Zdrowie psychiczne

Ataki paniki

Ataki paniki to przypadłość na którą cierpi prawie 10% społeczeństwa. Jak rozpoznać napad paniki i jak sobie z nim radzić? Wyjaśniamy!

Zdrowie psychiczne

Depresja

Depresja może dotknąć osobę w każdym wieku. Dowiedz się więcej o objawach, rodzajach i sposobach leczenia tej choroby.

Zdrowie psychiczne

ADHD u dorosłych

Sprawdź jakie są najczęstsze objawy ADHD u dorosłych. Dowiedz się więcej o zespole nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi.

Jutro Medical jest podmiotem leczniczym wpisanym do krajowego rejestru.

Czytaj więcej

Wszelkie prawa zastrzeżone przez Jutro Medical Sp. z o.o.