Alergia – definicja pojęcia
Alergia, powszechnie znana jako uczulenie, to rodzaj patologicznej odpowiedzi organizmu na działanie określonych substancji obcych, tak zwanych czynników alergicznych, nazywanych również alergenami.
Według statystyk problemy alergiczne dotykają w tej czy innej formie nawet co trzeciej osoby na świecie. Na ich działanie narażone są głównie osoby najmłodsze.
Reakcje alergiczne różnią się między sobą – różne alergeny mogą wywoływać różnorodne reakcje alergiczne, a przez to i objawy uczulenia. Istnieje jednak kilka powszechnych, często powtarzających się objawów alergii. Należą do nich objawy takie jak:
Mechanizm reakcji alergicznej jest w uproszczeniu stosunkowo łatwy do zrozumienia - uczulenie zmusza układ odpornościowy do reagowania na nieszkodliwe substancje tak, jakby wykazywały się wysoką szkodliwością dla organizmu. Przyczyny tego faktu wciąż nie pozostają do końca jasne – pewnym jest jednak to, że istnieje szereg alergenów, które powodują alergie u dużej liczby chorych. Mowa tu o:
Alergię coraz często określa się w niektórych przypadkach mianem choroby cywilizacyjnej, wywoływanej przez postęp technologiczny i zmiany zachodzące w życiu człowieka na przestrzeni ostatnich lat. Jest to teza szczególnie prawdziwa w przypadku zanieczyszczeń wywoływanych przez barwniki, metale, zanieczyszczenia.
Istnieje kilka rodzajów alergii. Wśród tych najpowszechniejszych wyróżnia się:
Alergia u dziecka to szczególnie ważny temat, wyróżniający się kilkoma charakterystycznymi cechami. Alergia u dzieci często jest wynikiem ich dorastania, w wielu wypadkach znikając w późniejszych latach życia; w większości przypadków tak właśnie kończy się dziecięca alergia pokarmowa.
Alergia u dziecka objawia się często zmianami na skórze; zapaleniem skóry, pokrzywką, wysypką. Do symptomów alergii pokarmowej należą natomiast objawy gastryczne, związane z przewodem pokarmowym, takie jak bóle brzucha, kolki, wymioty, biegunka.
Alergia u dziecka wymaga często wizyty u specjalisty – alergologa. Pozwoli ona na potwierdzenie przypuszczeń oraz postawienie trafnej diagnozy na podstawie badań, które trzeba dopasować do wieku pacjenta; w przypadku dzieci niemożliwa do wykonania jest na przykład spirometria.
Diagnostyka alergii - IgE całkowite
Z diagnozowaniem alergii bezpośrednio związane jest pojęcie IgE. IgE to przeciwciała (inaczej immunoglobuliny), które występują w organizmie człowieka. Przeciwciała IgE są odpowiedzialne za reakcje alergiczne uczulonego, ale również za zwalczanie pasożytów. IgE całkowite to badanie wykonywane z krwii, które pozwala stwierdzić podniesione stężenie przeciwciał IgE, co oznacza reakcję alergiczną lub chorobę pasożytniczą.
O wykonaniu badania IgE decyduje lekarz, najczęściej na podstawie wywiadu z pacjentem. Przykładowymi wskazaniami do wykonania badania są widoczne objawy alergiczne, takie jak na przykład obrzęk, zaczerwienienie, pokrzywka, świąd.
Testy na alergię to dobry sposób nie tylko na to, by potwierdzić rodzaj podejrzewanego u siebie uczulenia, ale również wykluczyć inne. Niestety, potwierdzenie wszystkich rodzajów alergii u danej osoby jest zwyczajnie niemożliwe – istnieje potencjalnie nieskończona liczba alergenów, dlatego testy przeprowadza się najczęściej w oparciu o wywiad, sprawdzając podejrzenia chorego.
Do 3 najpopularniejszych sposobów testowania alergii należą testy skórne, naskórne płatkowe oraz testy z krwi.
Sposoby leczenia alergii – czy możliwe jest wyleczenie?
W przypadku alergii sprawdza się popularne powiedzenie: lepiej zapobiegać niż leczyć. Jak zapobiegać alergii?
To proste! Po odkryciu przyczyn alergii dobrze jest unikać konkretnych alergenów powodujących uczulenie. W przypadku alergii pokarmowej chory powinien zrezygnować ze spożywania problematycznych pokarmów, a alergicy narażenia na reakcje wywołane pyłkami powinni uważnie kontrolować kalendarze pylenia roślin i na ich podstawie zażywać leki przeciwalergiczne.
Sposób leczenia alergii dopasowuje się zazwyczaj do stopnia jej nasilenia, czynników alergicznych, przebiegu uczulenia. Sprawdzają się w tym przypadku leki antyalergiczne, antyhistaminowe oraz steroidowe. Oprócz tego istnieje także możliwość poddania się immunoterapii alergenowej, która jako jedyna metoda zwalcza przyczyny alergii, zmniejszając wrażliwość alergika na czynniki alergiczne.
W wielu przypadkach – szczególnie, jeśli alergia charakteryzuje się ostrym przebiegiem – konieczna będzie wizyta u alergologa. Alergologia zajmuje się rozpoznawaniem oraz leczeniem wszystkich rodzajów alergii.
W celu ustalenia najlepszej metody walki z alergią należy skontaktować się z lekarzem.
Odczulanie - co to takiego?
Ważnym elementem terapii uczulenia jest odczulanie. Odczulanie - lub inaczej immunoterapia alergenowa - to sposób pozwalający na stopniowe zmniejszenie reakcji organizmu na alergen, poprzez pobudzenie reakcji układu immunologicznego i przeciwciał IgE. Polega na podawaniu choremu niewielkich dawek alergenu, który z czasem - w ciągu 2-3 lat - pozwala uodpornić się na jego działanie.
Odczulanie, mimo licznych zalet, posiada także wady, o których trzeba pamiętać udając się do gabinetu alergologa. Możliwe efekty uboczne należy podzielić na niegroźne objawy alergiczne, takie jak zaczerwienienie i zaplenie spojówek, nieżyt nosa, obrzęk, kaszel. Do poważniejszych efektów zaliczyć trzeba duszności i inne problemy oddechowe oraz pojawiający się rzadko wstrząs anafilaktyczny, wymagający natychmiastowej pomocy.
