swierzb
6 min. czytania

Świerzb

W jaki sposób działają świerzbowce, jak można zarazić się świerzbem oraz - co najważniejsze - jak leczyć chorobę?

  1. Strona główna
  2. /Twoje zdrowie
  3. /Co leczymy
  4. /Świerzb

Świerzb

Coś Cię niepokoi? Zasięgnij porady

Świerzbowiec - co to takiego?

Świerzbowiec ludzki, znany także jako Sarcoptes scabiei, to rodzaj niewielkiego, zewnątrz pasożytniczego roztocza. Świerzbowiec charakteryzuje się białą barwą oraz wielkością nieprzekraczającą połowy milimetra.

Pasożyt lęgnie się w warstwie naskórka swojego żywiciela, drążąc w niej tunele. Niełatwo go wykryć w pierwszych tygodniach od zarażenia - objawy zaczynają pojawiać się dopiero w okolicach wylęgu młodych świerzbowców. Właśnie wtedy nagromadzone w skórze wydzieliny pasożytów powodują reakcję skórną, czyli wysypkę oraz świąd.

Podkreślić trzeba, że zarażona świerzbem osoba jest w stanie roznosić pasożyta nawet w okresie poprzedzającym objawy.

W jaki sposób można zarazić się świerzbem?

Pasożyty wywołujące świerzb z łatwością przenoszą się na innych żywicieli. Właśnie dlatego do zarażenia może dojść nie tylko przez kontakt z chorym, ale również poprzez dotykanie zanieczyszczonych powierzchni, z których miał okazję korzystać żywiciel świerzbowca.

Między innymi przez wzgląd na trudność wykrycia świerzbu w pierwszych tygodniach od zarażenia oraz łatwe przenoszenie się choroby, świerzb u dzieci nie należy do rzadkich. Powszechnie chorobę spotyka się na przykład w przedszkolach, gdzie niezwykle łatwo o nieświadome przeniesienie pasożyta.

jak dzieci mogą zarazić się świerzbem

Profilaktyka - jak uniknąć świerzbowca?

Świerzbowiec, który odpowiada za świerzb, to pasożyt, który bardzo łatwo przenosi się między chorym a osobami w jego najbliższym otoczeniu. Właśnie z uwagi na to po wykryciu choroby u jednej osoby, najczęściej stosuje się profilaktyczne leczenie innych domowników chorego, czy współpracowników.

By nie doszło do zarażenia pasożytem, należy pamiętać o powszechnie przyjętych zasadach higienicznych, które w dużej mierze przyczyniają się także do uniknięcia innych chorób zakaźnych skóry. Mowa tutaj o:

  • odpowiednio częstym i dokładnym myciu rąk, zarówno w pracy - jak i w domu
  • dbaniu o przyrządy higieniczne - regularne wymienianie szczoteczki, myjki, gąbki, ale również i ręczników na czyste
  • częste i dokładne pranie ubrań i pościeli
  • unikanie dzielenia się jedzeniem oraz zrezygnowanie z pożyczania ubrań (ewentualnie: pożyczanie ubrań i dokładne pranie ich przed i po założeniu)

Warto pamiętać także o dokładnym osuszaniu ciała po kąpieli. Nie tylko minimalizuje to szansę na rozwój świerzbowca, który lubi wilgotne i ciepłe miejsca na skórze, ale również może ustrzec przed grzybicą i innymi problemami skórnymi.

Porad w kwestii profilaktyki może udzielić Ci lekarz pierwszego kontaktu. Jutro Medical umożliwia szybki kontakt z lekarzem zarówno poprzez aplikację, jak i stacjonarnie w przychodni.

Objawy świerzbu - jak wygląda świerzb?

Na całe szczęście, gdy świerzb rozwinie się do fazy dającej wyraźne objawy, łatwo jest rozpoznać chorobę po jej symptomach.

Zmiany skórne to przede wszystkim drobna, czerwona wysypka, pojawiająca się w różnych miejscach ciała chorego.

Często symptomy skórne lokalizują się na nadgarstkach, bocznych częściach palców u rąk i stóp, na brzuchu. U kobiet szczególnie narażone na świerzb są obszary w okolicy brodawek sutkowych. Chociaż świerzb może obejmować swoim działaniem okolice intymne obu płci, zdecydowanie częściej to okolice pachwin i moszny w świerzbie u mężczyzn narażone są na działanie przykrej przypadłości. Świerzb u dzieci i niemowląt dodatkowo częściej objawia się w okolicach stóp czy skóry głowy.

Do ogólnych, powszechnych objawów świerzbu należą:

  • swędzenie skóry - upierdliwe, występujące w miejscach zmian skórnych, wrażliwych na zmianę temperatury oraz wilgoć. Świąd może nasilać się na przykład w wyniku kąpieli, pojawia się też swędzenie wieczorami lub nocą
  • zróżnicowane zmiany naskórne - pęcherze, grudki, ale również i strupki, powstające w wyniku nadkażeń i drapania zaognionych zmian. Szczególnie u dzieci te objawy świerzbu bywają problematyczne, mogą bowiem prowadzić do błędnej diagnozy sugerujące chorobę zakaźną, taką jak na przykład różyczka.
  • ubytki w naskórku - spowodowane przez tworzenie się tuneli drążonych przez świerzbowce w skórze chorego, tak zwane przeczosy

Nieco inne, nasilone objawy może dawać świerzb norweski, znany także jako hiperkeratotyczny. Jest to szczególna, ciężka odmiana świerzbu, która występuje u osób z obniżoną odpornością. Najczęściej pojawia się u chorych, których organizm walczy z inną (często poważną) chorobą i jest przez to wyjałowiony. Wyróżnia się ona jeszcze dotkliwszymi wykwitami skórnymi, które mogą powstawać w miejscach, które rzadko obejmuje zwyczajny świerzb - mowa tu na przykład o plecach czy twarzy.

Istnieje wiele chorób skórnych, które posiadają podobne symptomy. Jednak zadając pytanie: z czym można pomylić łuszczycę - najczęściej słyszy się odpowiedź - ze świerzbem.

Właśnie dlatego trzeba pamiętać o tym, by diagnozy chorób skórnych nie dokonywać samodzielnie.

Swędzenie skóry, egzema, krosty na ciele czy pokrzywka - to objawy powtarzające się w przypadku wielu różnych chorób, w rozpoznaniu których zawsze pomoże lekarz specjalista.

Jeżeli zauważysz u siebie którykolwiek z wymienionych wyżej objawów, zgłoś się do lekarza, gdyż nieleczony świerzb może zagrażać zdrowiu. Swoją wizytę możesz zarezerwować już dziś dzięki Jutro Medical. Umów się na wizytę.

Rozpoznanie choroby - po czym poznać świerzb?

W zależności od stadium choroby i wieku chorego - rozpoznanie świerzbu nie zawsze jest proste. Czerwone plamy na ciele dziecka, występujące w przypadku świerzbu, można pomylić na przykład z różyczką. Także występujący liszajec, podrażnienia po kąpieli czy zaczerwieniania skóry - nie mogą dawać pewności co do natury choroby.

Na całe szczęście podobne wątpliwości raczej nie będą trapiły lekarza pierwszego kontaktu czy dermatologa, który świerzb rozpozna na podstawie badania i wywiadu. Pierwszym ważnym elementem, który pozwoli rozpoznać chorobę, będzie obecność przeczosów lub nor świerzbowych. W razie gdyby pozostawały one niewidoczne, istnieje możliwość zlecenia badania, dzięki któremu na podstawie pobranego od pacjenta naskórka można ocenić obecność pasożytów na skórze. Kiedy choroba zostanie potwierdzona - nie pozostaje nic innego niż zabrać się do jej leczenia!

Leczenie świerzbu

Wiedząc, jak wygląda świerzb oraz czym charakteryzują się pasożytnicze choroby skóry - warto poznać informacje dotyczące ich leczenia. Na całe szczęście świerzb, chociaż pozostaje chorobą irytującą, wywołującą podrażnienie skóry, wykwity i świąt, jest stosunkowo łatwy w leczeniu. Istnieje szeroki zakres sposobów leczenia pasożytniczego problemu; w tym możliwości domowe.

Przez długie lata ze świerzbem radzono sobie sposobami tradycyjnymi, których skuteczność jest dość wysoka - nie może jednak konkurować ona z farmaceutykami przepisanymi przez specjalistę.

W terapii domowej świerzbu wykorzystuje się na przykład ocet - wmasowując go w narażone części ciała lub stosując bogato nasączone substancją okłady. Chociaż ocet faktycznie zabija roztocza oraz złożone przez świerzbowca jaja, trudno jest znieść przykry zapach octu, szczególnie, gdy alternatywą są dostępne w aptece maści. Nieco lepszą domową alternatywą są olejki, szczególnie te o działaniu przeciwgrzybiczym i antybakteryjnym, stosowane w kąpieli, okładach, a także wmasowywanie w skórę. Przemywanie skóry naparami z ziół, powszechnie znanych ze swoich łagodzących cech (rumianek, nagietek czy piołun), także może przynieść ukojenie choremu, dobrze wspierając leczenie.

mycie rąk jako jedna z metod uniknięcia świerzbowca

Także maści, które może na świerzb przepisać lekarz, w dużej mierze składać będą się z naturalnych składników. Za przykład mogą posłużyć tu maści siarkowe i siarkowo-dziegciowe, wyróżniające się szerokim spektrum działania. Powszechnie stosuje się je nie tylko na świerzb, ale także na łuszczycę, egzemy, liszaje czy grzybicę oraz inne choroby zakaźne skóry. Maści siarkowe posiadają także inną zaletę; są niezwykle bezpieczne, dzięki czemu mogą stosować je dzieci, osoby starsze i kobiety w ciąży.

W przypadku rozwiniętej choroby w mocnym stadium zaawansowania, lekarz może przepisać krem lub maść nastawioną bezpośrednio na zwalczanie pasożytów. W tej formie występuje na przykład permetryna, która stanowi sprawdzony sposób walki ze świerzbem.

To jednak nie wszystko! Bardzo często elementem leczenia chorego, z uwagi na cykl życia świerzbowca, jest również terapia jego rodziny, jeśli tylko zamieszkują jeden dom czy mieszkanie. Świerzb to choroba zakaźna, której objawy zaczynają występować dopiero po jakimś czasie od zakażenia - w związku z tym, by mieć pewność wyeliminowania złośliwych roztoczy z otoczenia chorego, farmakologię stosuję się także w przypadku innych domowników. Ważnym działaniem zapobiegawczym jest także dbałość o higienę, która ma na celu zniszczyć potencjalnie nawracające ogniska choroby; ubrania, pościel, koce, kołdry i inne elementy codzienne należy prać i myć w wysokiej temperaturze lub - w przypadku braku innych możliwości - wymrażać. Przestrzegając tych zasad, można być pewnym, że świerzb szybko minie!

Powikłania po świerzbie

Świerzb stanowi powszechną i dobrze znaną chorobę skórną. Sam w sobie nie zagraża życiu chorego - trzeba jednak pamiętać o tym, że nieleczony może zaowocować przykrymi powikłaniami. Ignorując świerzb i pozwalając mu się rozwijać przez zwlekanie z leczeniem, narazić można się na nadkażenia bakteryjne, skutkujące reakcjami alergicznymi i przedłużającym się podrażnieniem skóry.

Zobacz też:

Skórne

Alergia skórna

Zaczerwieniona, swędząca skóra? To może być objaw alergii skórnej. W naszym artykule znajdziesz najważniejsze informacje na jej temat.

Skórne

Czyrak

Czyrak to bolesna zmiana skórna powodowana przez gronkowca złocistego. Prawidłowe leczenie czyraka zależy do właściwego rozpoznania choroby.

Skórne

Kiła

Kiła, znana także jako syfilis, to jedna z najczęściej przenoszonych chorób drogą płciową. Jak się przed nią zabezpieczać i jak ją leczyć?