Zapalenie pęcherza moczowego

Zapalenie pęcherza – przyczyny

U zdrowego człowieka, drogi moczowe powyżej zwieracza pęcherza moczowego są jałowe. W niektórych sytuacjach dochodzi jednak do wniknięcia drobnoustrojów, a następnie do ich namnażania. Dostanie się bakterii do pęcherza jest główną przyczyną tzw. zakażenia układu moczowego.

W większości takich przypadków dochodzi do rozpoznania zapalenia pęcherza moczowego. Znacznie poważniejsze jest jednak zakażenie spowodowane wniknięciem bakterii przez moczowód do nerek - następuje wówczas rozwój ich odmiedniczkowego zapalenia.

Częstotliwość występowania zapalenia pęcherza

Zakażenia układu moczowego są częste u kobiet. W ciągu życia u jednej na 5 z nich wystąpi chociaż jeden raz. Jest to 50 razy częściej niż w przypadku zapalenia pęcherza moczowego u mężczyzn.

Zapalenie pęcherza u dzieci

W przypadku zakażenia pęcherza moczowego u dzieci, częściej chorują dziewczynki, z wyjątkiem wieku niemowlęcego. Wówczas problem ten dotyczy częściej chłopców. Wynika to z powszechnego występowania u nich wad rozwojowych układu moczowego. Po ukończeniu 1. roku życia sytuacja ta się odwraca, a objawy zakażenia częściej notuje się u dziewcząt.

Zapalenia pęcherza - objawy

Typowymi przejawami zapalenia pęcherza moczowego są:

• ból i pieczenie lub kłucie w czasie oddawania moczu,
• parcie na pęcherz i dyskomfort w podbrzuszu ,
• częste oddawanie moczu bardzo małymi porcjami,
• mocz ciemny, mętny, o zmienionym zapachu,
• krwiomocz,
• stany podgorączkowe i gorączka,
• ból w podbrzuszu,
• ogólne złe samopoczucie.

W przypadku wystąpienia objawów infekcji pęcherza lub jego zakażenia bądź w razie jego podejrzenia, należy niezwłocznie udać się do lekarza w celu ustalenia przyczyny dolegliwości. Pomoże to jak najszybciej wdrożyć niezbędne leczenie. Wyjątek stanowi zapalenie pęcherza moczowego u kobiet o charakterze nawracającym, które same mogą rozpocząć odpowiednie leczenie.

Rozpoznanie i diagnostyka ostrego zapalenia pęcherza

Zapalenie pęcherza najczęściej można rozpoznać po charakterystycznych dla niego objawach. Na podstawie badań, które wykonują co roku eksperci z Narodowego Instytutu Leków, ustalane są wytyczne, na temat tego jakie antybiotyki powinno stosować się w określonych sytuacjach oraz w jakiej kolejności.

W przypadku częstego zapalenia pęcherza moczowego lub braku reakcji na leczenie lekarz może zalecić wykonanie dalszych badań:

• USG układu moczowego,
• RTG,
• Tomografii komputerowej.

Poszerzona diagnostyka może być wskazana, gdy pierwotną przyczyną objawów jest inne schorzenie, np.:

• wady rozwojowe,
• kamica,
• zastój moczu,
• torbiele,
• przewlekłe zapalenie lub ropień nerki i okołonerkowy.

Leczenie zapalenia pęcherza

Przeciwbakteryjne leczenie trwa do 10 dni - przeważnie 3-5 dni - w przypadku niepowikłanej infekcji. Jeśli zapalenie pęcherza moczowego nawraca lub objawy nie ustępują tak szybko, zajmuje to od 7 do 14 dni.

Sprawdź także: Ból nerek - objawy i diagnostyka

W przypadku młodej, dotychczas zdrowej kobiety z objawami zapalenia pęcherza moczowego, która nie gorączkuje, nie wymiotuje oraz nie jest w ciąży, leczenie polega na stosowaniu przez kilka dni antybiotyku zaleconego przez lekarza. Typowo stosowane leki na zapalenie pęcherza to trymetoprym. Dolegliwości zwykle ustępują w ciągu 1—3 dni. Niektóre kobiety z rozpoznanym nawracającym zakażeniem dróg moczowych (w przeszłości kilkakrotnie objawy zapalenia z obecnością bakterii w posiewie moczu) mogą, po uzgodnieniu z lekarzem, samodzielnie rozpocząć leczenie antybiotykiem.

Powikłania zapalenia pęcherza

U 10-20% kobiet w ciągu 2 tygodni od zakończenia leczenia dochodzi do nawrotu objawów. Jest ono zwykle spowodowane tym samym drobnoustrojem. Jeśli jednak proces leczenia jest prawidłowy, praktycznie nie dochodzi do żadnych powikłań i komplikacji. Nieleczone zapalenie pęcherza moczowego może doprowadzić do odmiedniczkowego zapalenia nerek.

Na powikłania najbardziej narażone są małe dzieci oraz osoby starsze. Dzieje się to ze względu na możliwość przeoczenia objawów infekcji pęcherza lub pomylenia ich z innymi chorobami.

Profilaktyka

Przy zapobieganiu chorobie należy przede wszystkim dbać o higienę osobistą. Podczas korzystania z toalety należy używać jednorazowych, czystych ręczników i zawsze myć ręce. Warto też powstrzymać się od korzystania z zapachowych kosmetyków do miejsc intymnych, ponieważ mogą podrażniać błonę śluzową pęcherza. Niewskazane jest również korzystanie z cudzej bielizny. Niemniej istotna jest też odpowiednia dieta. Powinniśmy ograniczać w niej pikantne zioła, kawę i alkohol.